فرهنگستان متشکل از اعضای پیوسته، وابسته و افتخاری است. افراد پیشنهادی برای عضویت در فرهنگستان با معرفی و تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی و یا خود فرهنگستان و بر اساس ضوابط و معیارهای علمی مصوب انتخاب می شوند.
نامزد عضويت در فرهنگستان با پیشنهاد رئیس فرهنگستان یا حداقل پنج تن از اعضای مجمع و تصویب مجمع عمومی با حکم رئیس فرهنگستان به عضویت فرهنگستان پذیرفته می شود. عضویت اعضای پیوسته و افتخاری مادام العمر است. عضویت اعضای وابسته برای مدت چهار سال است و انتخاب مجدد آنان بلامانع است.
روند انتخاب اعضاء از سوی فرهنگستان بدین شرح است: بررسی و تأیید درخواست عضویت در شورای شاخه، شورای گروه و شورای علمی و تصویب نهایی عضویت در مجمع عمومی.
تعداد اعضا: در حال حاضر، فرهنگستان 55 عضو پیوسته، 4 عضو افتخاری و 101 عضو وابسته دارد. 14 عضو پیوسته و 2 عضو افتخاری فرهنگستان علوم نیز دار فانی را وداع گفته اند.
شرایط عضویت در فرهنگستان
- احراز مرتبه رسمی استادی در یکی از دانشگاه ها و پژوهشگاه های کشور (یا همتراز در زمینه علوم و معارف اسلامی)
- صاحبنظر بودن در رشته تخصصی خود
- داشتن حسن شهرت علمی و عمومی
- داشتن آثار، تحقیقات و مقالات معتبر علمی متعدد
- داشتن خدمات ارزشمند در سازندگی و ارتقای سطح علمی کشور
- داشتن انگیزه و نشاط علمی
- پروردن دانشجویان و یا پژوهشگران شایسته
- داشتن روح ابتکار و عمق بصیرت در سیاستگذاری علم
همکاران مدعو
شاخه ها و گروه های فرهنگستان برای بهره گیری بیشتر از دانش و تجربه استادان و صاحبنظران دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی سراسر کشور، افرادی را نیز به عنوان همکار مدعو گروه و شاخه برمی گزینند. همکاران مدعو بنا به پیشنهاد گروه علمی مربوط و تصویب شورای علمی فرهنگستان با حکم رئیس فرهنگستان برای مدت دو سال پذیرفته می شوند. انتخاب مجدد آنان بلامانع است.
در حال حاضر فرهنگستان 130 همكار مدعو دارد.
