تهران- ایرنا- عضو پیوسته فرهنگستان علوم، گفت: تفاوت دیدگاه‌ها در فرهنگ به جان مردم نفوذ کرده و امروزه فرهنگ درگیر سو تفاهم شده است.
رضا داوری اردکانی عصر امروز (دوشنبه ۹ دی ماه) در هفتمین نشست مسئله فرهنگ در سرای اهل قلم، در توضیح مشکلات فرهنگی، اظهار داشت: فرهنگ وقتی نوای موفقیت دارد که با جان و مغز آن را دریابیم. وقتی بخش‌های فرهنگی سایت‌ها را باز می‌کنیم تنها سینما و تئاتر می‌بینیم و تفاوت دیدگاه در فرهنگ اون وقت این موضوعات به جان مردم نفوذ می‌کند و آنها را دچار سوتفاهم می‌کند.
وی افزود: زندگی دو صورت دارد که به هم پیوسته‌اند و از هم جدا نیستند. یک صورت، به معنای زیست‌شناسی است که از تولد شروع می‌شود و به مرگ منتهی می‌شود و زندگی دیگر از مرگ شروع می‌شود، برمی‌گردد و به زندگی آینده می‌رود.
داوری اردکانی ادامه داد: زندگی دوم در مقابل فناست. بر اساس تفکر و ساختن و بنا کردن است. آدمی موجودی است که تاریخ را می‌سازد، ولی نه به قصد؛ بلکه با اختیار می‌سازد. آدمی‌ست که بنا می‌کند، بنای فرهنگ هم با آدمی است. علم و ادب و تاریخ و شعر با آدمی ساخته می‌شود. این یک موهبتی است که به انسان شده است و هیچ موجود دیگری این موهبت را ندارد. هیچ موجود دیگری تاریخ ندارد؛ یعنی وجود خودش را پایدار نمی‌کند.
این فیلسوف انسان را موجودی محدود دانست و بیان کرد: ما تنها موجودی هستیم که می‌دانیم فانی و محدود هستیم و می‌خواهیم این محدودیت را در هم بشکنیم. فرهنگ، درهم شکستن این محدودیت است. بشر همیشه با فرهنگ بوده است و ما هیچ بشری را نمی‌شناسیم که آداب و فرهنگ و اعتقاد نداشته باشد. در قدیم سعادت و رستگاری غایت بوده است، فرهنگ در قیاس با زندگی معمولی و گذران معیشت غایت است و این زندگی باید تابع آن باشد.
داوری اظهار داشت: در دوره جدید اتفاقی افتاده است و آن اینکه فرهنگ در خدمت بشر است. شما نمی‌توانید بگویید اروپا فرهنگ را پایین آورد تا سطح گذران معیشت بشر بالا برود؛ بلکه زندگی بشر را ارتقا داد. در هیچ یک از فرهنگ‌های قدیم، فرهنگ برای تمدن نیست و کمکی به آن نمی‌کند ولی در دوره جدید کل فرهنگ برای زندگی است. اصلاً مسئله فرهنگ و زندگی در دوره جدید مطرح می‌شود. به عنوان مثال، اومانیست‌ها بر خلاف آنچه گفته می‌شود، بی‌دین نبودند، ولی دین را به فرهنگ تبدیل کردند.
او با بیان این که همه بخش‌های فرهنگ به زندگی انسانی و به جامعه انسانی می‌پردازد، افزود: سیاست امروز بخشی از فلسفه و بخشی از جامعه است و همه در هم تنیده اند. وقتی با دقت نگاه می‌کنیم، میان سیاست و علم و فرهنگ و تاریخ، تناسب وجود دارد و این تناسب تمدن را پیش می‌برد.
داوری با اشاره به کلام حضرت علی (ع)، گفت: ایشان علم را دو گونه می‌دانند، علمی که به جان می‌زند و علمی که به تن می‌زند، علمی که به جان می‌زند آدمی را دگرگون می‌کند. علمی که به تن می‌زند، تن آن را حمل می‌کند و جان را درگیر نمی‌کند. علمی که به جان بزند، معرفت و فرهنگ است.
این عضو فرهنگستان علوم با اشاره ادامه نیافتن رشد فرهنگی، گفت: نسل ما، شاعران بزرگ تاریخ ایران را داشته است، ذوق ایرج میرزا، با توان ادبی ملک‌الشعرای بهار، شاعرانی چون شاملو یا اخوان ثالث دیگر تکرار نشده اند، بعد از صادق هدایت، هیچ داستان نویسی خود را با او مقایسه نمی‌کند.
