صبح امروز همایش دو روزه «علل و راهکارهای مقابله با بحران کمی و کیفی منابع آب کشور» آغاز به کار کرد. در این همایش تعداد زیادی از استادان و مسئولان فرهنگستان، اعضای هیأت علمی دانشگاه ها، صاحبنظران و مسئولان ذیربط، دانشجویان تحصیلات تکمیلی و اهالی رسانه شرکت کرده اند. در مراسم افتتاحیه آقایان دکتر رضا داوری اردکانی ریاست فرهنگستان علوم، دکتر محمد شاهدی معاون پژوهشی علوم محض و کاربردی فرهنگستان و دبیر همایش، دکتر کاوه مدنی عضو هیأت علمی مرکز سیاست محیط زیست امپریال کالج لندن و دکتر مهدی بصیری عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی اصفهان سخنرانی کردند.  

آقای دکتر داوری اردکانی رئیس فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی در مراسم افتتاحیه همایش ضمن تشکر از آقای دکتر شاهدی و همکاران فرهنگستان در سخنانی اظهار داشت: معمولا توقع داریم که دولت همه مسائل از جمله مسئله بحران آب را حل کند اما دولت بی کمک مردم و بی هماهنگی با مردم هیچ کاری نمی تواند انجام دهد. مسئله آب مسئله علمی است اما مسئله علمی تخصصی نیست. همه دانشمندان و همه مردم درگیر مشکل آب هستند. ایشان ادامه داد مشکل آب تازه نیست اما در قرن اخیر این مشکل به بحران تبدیل شده است و هنوز در این زمینه به طرح مسئله نرسیده ایم. رییس فرهنگستان علوم گفت: کار مهمی که دانشمندان می توانند انجام دهند این است که مسئله را به درستی مطرح کنند. داریوش از دو هزار 500 سال پیش می دانست که مشکل کشور مشکل بی آبی است اما اکنون بی آبی و دروغ هر دو به مرحله تهدید و بحران رسیده است.

دکتر داوری اردکانی با اشاره  به اینکه انسان دارای دو شان زمینی و آسمانی است، گفت: مایه شان زمینی ما آب است و مایه ساحت آسمانی ما نور (آتش) است. رئیس فرهنگستان علوم ادامه داد: انسان با تیرگی زودتر از بی آبی کنار می آید بنابراین ما تیرگی و تاریکی را حس نمی کنیم و به این جهت حس نمی کنیم که دروغ چه آسیبی به ما می زند .

دکتر داوری اردکانی خاطر نشان کرد: آب  تنها مسئله دانشمندان نیست آنها فقط می توانند به طرح مسئله کمک کنند اما آب زندگی همه مردم است . معمولا توقع داریم که دولت همه مسائل را حل کند و دانشمندان نیز همین توقع را دارند. دولت وظیفه بزرگی دارد و در حل مسائل کشور باید پیشگام باشد اما دولت بی کمک مردم و بی هماهنگی با مردم نمی تواند کاری انجام دهد. تا مردم نپذیرند که رابطه خود را با آب دگرگون کنند دولت هیچ کاری نمی تواند انجام دهد. رییس فرهنگستان علوم افزود: از سوی دیگر طرح مسئله نیز مشکل است، امروز عصر رسانه است اما در رسانه های ما نقد زیادی در رابطه با مشکل آب و تعلیم و تربیت و ترافیک و مشکلات اجتماعی جامعه به چشم نمی خورد. حدود 70 سال پیش زمانی که فناوری آمد ، ما فناوری را به صورت موهبتی که دیگران ساخته اند با خوشحالی گرفتیم و کوچکترین فناوری حفر چاه بود که چاه زدن باب شد. زمانی که چاه زدن باب شد حفاران چاه فکر نمی کردند که این کار چه مصیبتی به بار می آورد و فکر کردند که دارند خدمت می کنند و مردم و کشاورزان نیز متوجه نبودند اما زمانی متوجه شدند که حفاری چیست که قنات خشک شد.

رئیس فرهنگستان علوم با اشاره به اینکه هر جامعه ای نظمی و عدلی دارد ، گفت: اگر تکنولوژی را می­گیریم باید آن را در جای خود قرار دهیم. زمانی که اندازه ها در هم می ریزد و چیزها در جای خود قرار نمی­گیرند نظم جامعه مختل می شود و تعادل به هم می خورد. کار آب کشور مختل بود و اکنون مختل تر شده است.

دکتر داوری اردکانی یادآور شد که در زمان طرح مسئله باید دقت کنیم که مسئله را درست طرح کنیم؛ آنچه را که نتوان به آن پاسخ داد مسئله نیست بلکه درد بی درمان است.

ایشان ادامه داد: آب هنوز برای ما مسئله است و مشکل آب هنوز به جایی نرسیده که از طرح مسئله برای آن نا امید شویم؛ امیدواریم راه هایی پیدا کنیم که زیاد به سختی و مصیبت دچار نشویم.

وی خاطر نشان کرد که برای این موضوع باید رابطه ای میان دانشمندان و مردم برقرار شود و این رابطه باید علاوه بر رابطه میان دانشمندان و دولت باشد.

رییس فرهنگستان علوم با اشاره به پیشنهادهای مطرح شده برای حل بحران آب به پیشنهاد تاسیس سازمان واحدی برای نظارت مسئله آب اشاره کرد و گفت: این پیشنهاد بسیار خوب است اما باید به امکان ایجاد این امر اندیشیده شود و باید ببینیم که این طرح با شرایط و امکانات فرهنگی، اجتماعی ما چقدر جور است.

ایشان ادامه داد: ما حرف ها و طرح های خوب زیاد داریم اما بسیاری از آنها عملی نیستند و باید به امکان عملی و اجرا شدن آن فکر کرد. مشکل این است که چگونه می توان وحدت و هماهنگی ایجاد کرد و دانشمندان باید علت برقرار نشدن این هماهنگی را پیدا کنند.

رئیس فرهنگستان علوم در پایان خاطر نشان کرد که مسئله آب ، مسئله زندگی و جهانی است و برای داشتن حداقل آب باید فکر کنیم و فکر نکنیم که با صرف هزینه گزاف و فناوری این مسئله قابل حل است.

آقای دکتر محمد شاهدی معاون پژوهشی علوم محض و کاربردی فرهنگستان و دبیر همایش در سخنان خود گفت: اولویت کار دانشگاهیان باید این باشد که دولت را از عمق مشکل بحران آب آگاه کنند و در این صورت است که دولت می‌تواند کار خود را به درستی عملیاتی کند. بحران آب به گونه‌ای است که می‌تواند در آینده هم از نظر مسائل اجتماعی و اقتصادی و سلامت اثرگذار باشد. اهمیت این موضوع (آب) از موضوعات روزمره که به آن پرداخته می‌شود بیشتر است اما در عمل کاری انجام نشده است. اصلی‌ترین کسانی که باید به موضوع بحران آب بپردازند در گام اول اندیشمندان و صاحبنظران هستند. معاون پژوهشی علوم محض و کاربردی فرهنگستان علوم بیان کرد: دانشگاهیان باید موضوع آب را در اولویت کارهای خود بدانند؛ زمانی دولت کاری را دقیق اجرا می‌کند که عمق قضیه را درک کند و دانشمندان و دانشگاهیان می‌توانند دولت را متوجه این مشکل کنند.

ایشان با اشاره به برگزاری همایش خشکسالی و تغییر اقلیم در کالیفرنیا اظهار داشت: آنجا هم عنوان می‌شد که دولت و مجلس باید توسط صاحبنظران و انجمن‌ها توجیه شوند.

دکتر شاهدی تاکید کرد: نمایندگان مجلس باید از نظر موضوع بحران کمی و کیفی آب کشور توجیه شوند؛ در زمانی کوتاه و سریع مشکلات کم آبی و تغییر اقلیم رفع نمی‌شود و دولت‌ها نمی‌توانند در این حوزه به سرعت عمل کرده و خرابی‌ها را ترمیم کنند. دولت‌ها با آگاهی مردم و روشن شدن عمق قضیه فعال می‌شوند. دکتر شاهدی افزود: در سال‌های گذشته از منابع آب زیاد برداشت کرده‌ایم و امروز منابع آب زیرزمینی در حال تخریب است که فرو نشست دشت‌ها به این دلیل است. معاون پژوهشی علوم محض و کاربردی فرهنگستان علوم بیان کرد: از دغدغه‌های اصلی دانشمندان باید اجتماعی کردن چنین موضوعاتی باشد، البته در شرایط مشکلات اقتصادی و کمبود اعتبار نمی‌توان راحت به کشاورزان گفت آب مصرف نکنند یا کارخانجات فاضلاب خود را به درون آب‌ها بریزند و این موضوع باید در گذشته به تدریج اجرا می‌شد که نشد. اگر همه دانشگاهیان به این موضوع بپردازند و در اجتماع مطرح شود، ضمن آنکه مسئولان هم آگاه شوند، به تدریج می‌توان با بحران کم آبی مقابله کرد. ایشان به فعالیت‌های فرهنگستان علوم در ارتباط با امور آب در سال‌های اخیر اشاره کرد و گفت: این همایش هم در همین راستا و برای بررسی علل و راهکارهای مقابله با بحران کمی و کیفی آ‌ب کشور برگزار شد.

معاون پژوهشی علوم محض و کاربردی فرهنگستان علوم در پایان سخنان خود درباره اهداف و برنامه ها و نحوه انتخاب مقالات و سخنرانان توضیحاتی بیان کرد.

اخبار تکمیلی متعاقباً منتشر خواهد شد.

روابط عمومی فرهنگستان علوم