«در زمانی که منابع آبی کاهش یافته ­اند و تغییرات اقلیمی به­ وجود آمده است حفاظت و نگهداری از آب برای بهبود پایداری اکوسیستم کشاورزی، حیاتی است. به طور کلی 70% آب شیرین عمدتاً برای کشاورزی به­ کار می ­رود. با وجود این آب استفاده شده برای آبیاری بیشتر از نیاز محصولات بوده است. در زمانی که تقاضا برای آب با سرعتی دو برابر رشد جمعیت افزایش می­­ یابد کشاورزی می­ باید پاسخگوی چالش­ های اقتصادی و اجتماعی افزایش تقاضا برای مواد غذایی و رقابت برای منابع اندک باشد. استفاده مؤثرتر از آب­ های مصرف­ شده در کشاورزی برای مقابله با کاهش منابع آبی و تغییرات شدید آب و هوایی ضروری است. اخیراً سورفکتانت­ های غیریونی (مواد فعال سطحی) به عنوان کمک ­های بالقوه برای بهبود کارایی آبیاری و پایداری اکوسیستم کشاورزی در نظر گرفته شده ­اند. سورفکتانت­ ها یا مواد مرطوب کننده اساساً زنجیرهای بلند پلیمری با سر آب­دوست و انتهای آب­گریز هستند که در سطح مشترک آب/هوا یا جامد/آب با پایین آوردن (کاهش دادن) کشش سطحی عمل می­ کنند. سورفکتانت­ های ارگانوسیلیکونی در گروه سورفکتانت­ های غیریونی قرار می­ گیرند سورفکتانت غیریونی نوین ارگانوسیلیکون PET (تری سیلوکسان اصلاح ­شده پلی­ اتر) به ­صورت مؤثری موجب افزایش کارایی آبیاری می­ شود. این سورفکتانت غیریونی، به گروه پلی اتر متیل سیلوکسان­ ها، پلیمرهای ارگانوسیلیکون متعلق است که به­طور تیپیک شامل باندهای si-o-si هستند (سیلوکسان­ ها). سورفکتانت­ های ارگانوسیلیکون کارایی بالاتر و سمیّت و ماندگاری (دوام) محیط­ زیستی پایین ­تری نسبت به سایر فرمول­ های غیریونی نشان می ­دهند که موجب می­شود قابلیت بالاتری برای کاربرد در تولید محصولات داشته باشند. سورفکتانت­ های ارگانوسیلیکون بر روی ذرات خاک به سرعت جذب شده و سپس به­ وسیله ئیدرولیز بسرعت غیرفعال می­ شوند. در نتیجه انتظار می­رود هنگامی که این سورفکتانت­های غیریونی وارد محیط خاک شوند یا جذب خاک شده و یا تجزیه شوند و به آب­های زیرزمینی نشت پیدا نکنند.

به نظر می­ رسد PET ها در زمینه کشاورزی برای آبیاری نوآوری ارزشمندی را نشان می­ دهند. آنها موجب کاهش مصرف آب و مواد مغذی شده در حالی که کیفیت مناسب و تولید به اندازه کافی محصول را تضمین می­ کنند.

هنگامی که آنها در دوز ایمن از نظر کشاورزی وارد محیط خاک می­ شوند انتظار می­ رود که در اوّلین سانتیمترهای لایه خاک جذب شوند و به آب­ های زیرزمینی نشت پیدا نکنند و موجب تغییرات موقتی در ظرفیت توزیعی آب و مواد مغذی خاک متناسب با قدرت و غلظتشان شوند.

PET ها با کاهش دادن حرکات موئینگی آب موجب کاهش تبخیر آب (حرکات به سمت بالا) می­شوند و مرطوب­کنندگی را تسهیل کرده و موجب بهبود کارایی مصرف آب و در نهایت در دسترس بودن مواد مغذی محصول می ­شوند.

دکتر سید محمد بلورچیان عضو پیوسته فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران».

Reference

Valentina Baratella , Alessandra Trinchera, »Organ silicone Surfactants  as innovative irrigation adjuvants: can they improve water use efficiency and nutrient uptake in crop production? Agricultural water Management, 204 (2018) 149-161