فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران در آستانه تدوین برنامه هفتم توسعه جمهوری اسلامی ایران، با استناد به مفاد اساسنامه اش و احساس وظیفه در کمک و همراهی با نظام اجرائی کشور؛ از دی ماه سال گذشته کارگروهی را به منظور تدوین سیاستهای پیشنهادی در حوزه علم و فناوری در برنامه هفتم توسعه تشکیل داد و با تکیه بر ظرفیت گرانسنگ نیروی انسانی خود و دیگر فرهیختگان جامعه علمی کشور و با صرف بیش از 700 نفر ساعت وقت، مبادرت به امر تدوین دیدگاههای فرهنگستان در بخش علم و فناوری و در سه بخش "آموزش و فرهنگ عمومی"، "آموزش و پرورش" و "آموزش عالی" کرد. جمع بندی فعالیت کارگروه به نظر گروه های علمی و شورای علمی فرهنگستان رسید و نظر نهایی فرهنگستان، در قالب یک نسخه گزارش مدیریتی جمع بندی و از سوی رئیس فرهنگستان علوم به رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور منعکس شد.
در این گزارش تأکید شده است که:
- ایجاد تحول در جامعه جز از مسیر تحول در نظام علمی کشور متصور نیست. در همین رابطه عرصه آموزش، نخستین مداخله فراگیر و سازمان یافته اجتماعی برای خلق ارزش و سرمایه انسانی محسوب میشود. به طوری که ارتقاء کیفی نظام آموزش و پرورش بستر رشد و اعتلای آموزش عالی را نیز فراهم خواهد آورد.
- هدف گذاری این گزارش منحصرا بخش آموزش، پژوهش و علم و فناوری است که از طریق مطالعه اسناد بالادستی؛ آسیب شناسی برنامه های توسعه گذشته؛ بررسی چالش ها و میزان موفقیت برنامه ششم توسعه، به طرح دیدگاهها و نظرات خود پرداخته است.
- در فرایند تدوین این گزارش که از دی ماه سال پیش آغاز شد چهار کمیته موضوعی و سیاستی به صورت جداگانه تشکیل و با صرف قریب به 700 نفر ساعت و بهره گیری از بیش از 45 نفر از صاحب نظرانِ گروههای شش گانه علمی فرهنگستان و نیز از همراهی اتاق های فکر و دیگر اندیشمندان دانشگاهها و مراکز پژوهشی؛ به ترتیب به بررسی اسناد بالادستی، آسیب شناسی برنامه های گذشته و نهایتا طرح دیدگاهها و نظرات خود پرداخته شده است.
- اسناد بالادستی که در جریان تهیه گزارش مورد توجه بوده است عبارتند از: بیانیه گام دوم انقلاب، سند تحول دولت سیزدهم، سیاستهای کلی علم و فناوری، سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی، سند چشم انداز 20 ساله جمهوری اسلامی ایران، قانون حمایت از شرکتها و مؤسسات دانش بنیان و تجاری سازی نوآوری ها و اختراعات، قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر و ارتقاء نظام مالی کشور، سند دانشگاه اسلامی، برنامه های توسعه پنج ساله گذشته (چهارم، پنجم و ششم)، سند ملی آمایش سرزمین، سند آمایش آموزش عالی، و سند نقشه جامع علمی کشور.
- خروجی فعالیت کارگروه گزارش ذیل است که طی آن ابتدا به طور اجمال به معرفی و ظرفیت فرهنگستان پرداخته شده و سپس آسیب های برنامه ششم همراه با داده های آماری مطرح شده است. در بخش اصلی و پایانی گزارش؛ دیدگاهها و نظرات فرهنگستان در قالب توصیه هائی در سه حوزه آموزش و فرهنگ عمومی، آموزش و پرورش و آموزش عالی ارائه شده است.
- در بخش توصیه ها تلاش شده است تا حسب مورد و ارتباط موضوع، ابتدا به موارد سیاستی و سپس به توصیه های اجرائی پرداخته شود. ضمن اینکه در مواردی نیز کلید واژه ها و عبارات، به دلیل اهمیت موضوع درشت نمائی شده است.